Sosyal medyada dolandırılmayın!
Sosyal medya, günümüzün en popüler iletişim ve bilgi paylaşım araçlarından biri olsa da dolandırıcıların da hedefi haline geldi. Ne hikmetse, internet üzerinden insanlar çok kolay kandırılabiliyorlar. Bu dolandırıcılar, sahte profiller, yanıltıcı kampanyalar, phishing (oltalama) saldırıları ve çeşitli yöntemlerle insanların güvenini kazanarak maddi ya da kişisel bilgilerini ele geçirmeyi hedefliyorlar. Hepsinden ilginci en büyük dolandırıcılıklar romantik yollarla yapılıyor.
İşte en çok rastlanan veya dolandırıcıların kullandıkları ilginç yöntemlerden hit olanlar:
Bu yöntemlerden nasıl korunabileceğinize dair ipuçları ve farkındalığı artırmak için bilinmesi gereken detaylar:
1. Sahte Yarışmalar ve Çekilişler:
Sosyal medya dolandırıcıları, kullanıcıları çekmek için sık sık sahte yarışmalar veya çekilişler düzenler. Bu tür dolandırıcılıklar genellikle popüler markaların ya da tanınmış kişilerin isimlerini kullanarak güven kazanmayı hedefler. Dolandırıcılar, "hediye kartı kazanmak" ya da "büyük ödüller" vaat ederken kullanıcıların kişisel bilgilerini ya da kredi kartı bilgilerini isterler. Zaman zaman karşınıza “Bedava tatil, para kazandınız” şeklinde çıkarlar. Zaman zaman da binlerce liralık ürünü size 300-500 liraya vermeyi tahhüt ederler.
Korunma Yöntemi:
Tanınmış markaların ve sayfaların doğrulanmış hesapları üzerinden düzenledikleri etkinlikler dışında, herhangi bir çekilişe güvenmeyin. Ayrıca, resmi çekilişlerde hiçbir zaman kredi kartı bilgisi veya başka bir ödeme yöntemi istenmez.
2. Kimlik Avı (Phishing) Saldırıları:
Phishing saldırıları, sosyal medya dolandırıcılıklarının en yaygın ve tehlikeli türlerinden biridir. Bu tür saldırılarda dolandırıcılar, kullanıcıları sahte bir web sitesine yönlendirerek hesap bilgilerini çalmaya çalışır. Örneğin, kullanıcıya "Hesabınızda şüpheli bir etkinlik tespit edildi" gibi uyarılar gönderip, bağlantıya tıklamaya zorlarlar. Kullanıcılar, sahte bir sayfaya yönlendirilir ve buraya giriş yaptıklarında bilgileri dolandırıcıların eline geçer. Bundan sonra da tüm hasaplarınız ele geçirilebilir.
Korunma Yöntemi:
Sosyal medya hesaplarınıza girdiğiniz şifreleri asla üçüncü taraf sitelerde kullanmayın. Ayrıca, resmi bağlantılar haricinde hiçbir bağlantıya tıklamaktan kaçının ve hesaplarınızda iki faktörlü kimlik doğrulamayı aktif hale getirin.
3. Sahte Alışveriş Siteleri ve Ürün Satışları:
Sosyal medyada sıklıkla karşımıza çıkan bir başka dolandırıcılık yöntemi ise sahte alışveriş siteleridir. Özellikle Instagram ve Facebook gibi platformlarda sahte mağazalar, cazip fiyatlar sunarak kullanıcıları tuzağa düşürmeye çalışır. Kullanıcılar, sipariş verdikten sonra ya ürünü hiç bir zaman alamazlar ya da çok düşük kalitede, sahte bir ürünle karşılaşırlar. Zaman zaman dolandırıcıların örneğin ayakkabı yerine içinde bir hıyar bulunan paketler göndererek alıcıyı aşaladığı da görülür.
Korunma Yöntemi:
Güvenilir alışveriş siteleri dışında bilinmeyen mağazalardan alışveriş yapmaktan kaçının. Ayrıca, tanınmamış satıcıların web siteleri yerine doğrudan sosyal medya profillerinden satış yapmayı talep etmesi durumunda dikkatli olun.
4. Arkadaş Kandırmacası ve Acil Yardım Dolandırıcılığı:
Dolandırıcılar, sahte bir hesap oluşturarak ya da bir kişinin hesabını ele geçirerek, o kişinin arkadaşlarına "Acil durumdayım, paraya ihtiyacım var" gibi mesajlar gönderir. Kurban, tanıdığı kişinin zor durumda olduğunu düşünerek bu dolandırıcılara para gönderir. “Kaza yaptım, hastanedeyim, annem hasta, komşum öldü” gibi yolları denedikleri de görülür.
Korunma Yöntemi:
Böyle bir mesaj aldığınızda, önce ilgili kişiyle başka bir kanaldan iletişime geçip durumun doğruluğunu kontrol edin. Tanıdığınız kişiler dahi olsa, sosyal medyada para talep eden mesajlara dikkat edin. Aldanmayın ve kimden gelirse gelsin ille de doğrulama yapın.
Sosyal medya dolandırıcıları, "kısa sürede yüksek kazanç vaat eden yatırım fırsatları" sunarak insanları tuzağa çekmeye çalışır. Bu tür dolandırıcılıklarda kullanıcılar, kripto para birimleri ya da borsa işlemleri üzerinden yatırım yapmaya ikna edilir. Genelde "Bu yöntemle birkaç günde zengin oldum!" gibi yanıltıcı söylemlerle reklam yaparlar. “İşte on gün içerisinde aldığım otomobil” gibi reklamlara kanmayın!
Korunma Yöntemi: İnternetten yatırım yaparken güvenilir finansal kuruluşlarla çalışmayı tercih edin ve hızlı zengin olma vaatlerine karşı dikkatli olun. Özellikle kripto para yatırımlarında yalnızca resmi platformları kullanın.
6. Kimlik Hırsızlığı:
Kimlik hırsızlığı dolandırıcıları, sosyal medya profillerinden alınan bilgilerle sahte kimlikler oluşturur. Bu tür dolandırıcılıklarda amaç, bir kişinin adına sahte hesaplar açarak kredi kartı başvurusu yapmak ya da başka kimlik sahtekarlıkları düzenlemektir. Sosyal medya profillerinizde kimlik, doğum tarihi, adres gibi bilgilerinizi paylaşmak dolandırıcıların işini kolaylaştırabilir.
Korunma Yöntemi:
Gizlilik ayarlarınızı en yüksek seviyede tutarak kişisel bilgilerinizi yalnızca güvendiğiniz kişilerle paylaşın. Açık profiller yerine özel profiller oluşturun. Kişisel bilgilerinizi böylece kimseyle paylaşmamış ve güven altına almış olursunuz.
7. Romantik Dolandırıcılık (Romance Scams):
Dolandırıcılar, sosyal medyada sahte bir profil oluşturarak romantik bir ilişki kurma bahanesiyle insanları kandırır. Özellikle yalnız ya da duygusal anlamda desteğe ihtiyaç duyan kişiler hedef alınır. Bu çcok yaygın ve düşülmesi kolay bir tuzaktır. Dolandırıcı, mağduru kandırarak çeşitli bahanelerle para talep eder. Mesela tanışmak üzere yola çıkacağını ama banka kartını şu an kullanamadığını söyler, bilet almanızı ya da para göndermenizi ister. Bu tür yollar denerler.
Korunma Yöntemi:
Tanımadığınız kişilerin yoğun ilgi göstermesine ve kısa sürede para istemesine şüpheyle yaklaşın. Bu tür durumlarda iletişimi kesmek, korunmanın en iyi yoludur.
Sosyal Medyada Dolandırıcılardan Korunmanın Genel İpuçları:
Hesaplarınızı Güvende Tutun:
Sosyal medya hesaplarınızda güçlü şifreler kullanın ve aynı şifreyi farklı platformlarda kullanmaktan kaçının.
İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA):
Sosyal medya platformlarında iki faktörlü kimlik doğrulama kullanmak, hesabınızın güvenliğini artırır.
Şüpheli Bağlantılardan Kaçının:
Tanımadığınız veya güvenmediğiniz kişilerden gelen bağlantılara tıklamayın.
Gizlilik Ayarlarını Güncelleyin:
Sosyal medya hesaplarınızdaki gizlilik ayarlarını düzenli olarak kontrol edin ve güncelleyin.
Şüpheli Durumlarda İhbar Edin:
Dolandırıcılıkla karşılaştığınızda ilgili sosyal medya platformuna şikayet edin. Ayrıca, Türkiye'de BTK veya ilgili siber güvenlik birimlerine ihbarda bulunabilirsiniz. Sosyal medya dolandırıcılığı, kullanıcıların hem maddi hem de manevi zarar görmesine neden olabilecek tehlikeli bir durumdur. Dolandırıcıların yeni yöntemleri karşısında her zaman dikkatli ve bilinçli olmak, güvenliğinizi korumak adına en önemli adımdır.